Başarısız Tüp Bebek Denemeleri ile Başarısız bir Tüp Bebek denemesi sonrasında maddi ve manevi olarak yıpranmış, umudunu yitirmiş bir çiftle görüşmek infertilite (kısırlık) uzmanı için en zor an olsa gerek. Tüp bebek kısırlık tedavisinde ki en son basamak olduğuna göre çiftler çocuksuz bir gelecek olasılığı ile yüz yüze gelmiş bir yandan da tedavi eden hekim veya merkeze olan tepki ve üzüntü nedeniyle, bu hastaların dinlenmesi ve çözüm üretilmesi gereken zorluklarıdır.
Umutsuzluk, her türlü deneysel alternatif tedavi yöntemlerini arkasından getirecektir. Tüp Bebek tedavisinde yeterli bilimsel kanıtı olmayan yöntemleri mucize gibi sunan kişi ve merkezler için hastaların umutlarının suistimal edilmemesi adına çiftler doktoru tarafından bilgilendirilmeli ve uyarılmalıdır. “Başarısız tüp bebek denemesi”nin ne olduğu hastaya çok iyi vurgulanmalıdır. Başarısız Tüp Bebek denemesinin en az 3 IVF denemesi veya iyi kalitede toplam 10 adet embriyo transferini takiben gebelik oluşmaması olarak tanımlandığı mutlaka bilinmelidir.
Tekrarlayan Tüp Bebek Başarısızlığının Nedenleri
Tekrarlayan tüp bebek başarısızlıklarının nedenleri tam olarak anlaşılabilmiş değildir. Olası nedenler 3 başlık altında incelenmelidir.
1)Embriyoya Ait Nedenler
• Kötü embriyo kalitesi
• Gebelik oluşturması beklenen embriyonun bozulmuş genetik yapısı,(sperm ya da yumurta kaynaklı olabilir)
• Yumurta gelişimi sırasında kullanılan ilaç protokollerinin uygun olmaması,
• Embriyonun geliştiği kültür ortamlarının yeterli olamaması,
• Embriyo dış zarının kalınlaşması gibi embriyoya ait nedenler tekrarlayan tüp bebek başarısızlıklarına sebep olabilir.
2)Uterusa Ait Nedenler:
• Rahim içine tüplerdeki sıvı birikiminden dolayı sıvı akışı olması
• Rahim iç duvarını (Endometrium) etkileyen doğumsal rahim şekil bozuklukları,
• Rahim içinde embriyonun tutunmasını engelleyen polip, myom,
• Daha önceki enfeksiyon veya küretajlara bağlı yapışıklıklar,
• Embriyonun rahim içinde tutunup büyümesini etkileyen pıhtılaşma fonksiyon bozuklukları,
• Kadında genetik veya sonradan oluşan immunolojik (savunma mekanizmaları) bozukluklar,
Yüksek kalitede de olsa gelişen embriyonun tutunup büyümesini engelleyebilen faktörlerdir.
3) Embriyo transfer tekniği:
En son ve en önemli basamak olan transferi yapan doktorun ve ekibin deneyimi veya transferin zor olması tüm emeklerin boşa gitmesi demektir.
Tekrarlayan Tüp Bebek Başarısızlıkları Durumlarında Neler Yapılmalıdır?
Bu duruma yol açan birçok faktör olduğundan çift bir bütün olarak ele alınmalı ve olası faktörler yeni bir tedavi öncesinde detaylı bir şekilde araştırılmalıdır.
İlk önce anne ve baba adayının gebelik oluşumunu engelleyebilecek genetik veya sistemik hastalıklarının bulunup bulunmadığı araştırılmalı özellikle kromozom analizleri, genetik pıhtılaşma faktörleri ve immunolojik araştırmaları yapılmalıdır. Eğer çiftlerden herhangi birinde kromozomal problem varsa tüp bebek tedavisi sonrası elde edilen embriyolara, transfer için seçilmeden önce, preimplantasyon genetik tarama testleri yapılmalı ve burada seçilen normal yapıya sahip embriyolar transfer edilmelidir. Embriyo kalitesinin arttırılmasında, uygun stimulasyon protokollerinin seçimi kaliteli yumurta elde etmedeki en önemli basamaktır, yine kaliteli sperm seçiminde yüksek mikroskopik büyütme yöntemleri olan IMSI metodunun seçilmesi elde edilen embriyo kalitesine olumlu katkı sağlayacaktır.
Anatomik anormalliğinin varlığının ve rahim içi bozuklukların önceden belirlenmesi histeroskopi veya laparoskopi gibi operasyonlarla bu tür bozuklukların giderilmesi yeni bir tüp bebek tedavisine geçilmeden yapılması gereken tedavilerin başında gelmektedir. Embriyonun gelişimini sağlayacak uygun ortamı sağlamadan yapılacak tedavilerde ne kadar iyi kalitede embriyo gelişirse gelişsin gebelik elde edilemeyecektir.
Tedavinin başarı oranını arttırmak için bilimsel olarak kanıtlanmış hastaya göre seçilmek üzere şu yöntemler uygulanabilir:
A- Blastokist Transferi: 5.gün embriyo transferidir.
B- İnterval transfer: Bu yöntemde hem 2 veya 3.gün embriyo transferi hemde 5. gün transferi olmak üzere çift transfer uygulaması yapılarak gebelik şansı anlamlı olarak arttırılmaktadır.
C- Assisted Hatching: Transfer yapılacak Embriyoların duvarının lazerle inceltilmesi embriyoların kabuklarından kurtularak rahme tutunmalarını kolaylaştırmaktadır.
D- Ko-Kültür: Ko-kültür, anne adayının rahminden alınan hücreleri yetiştirmek ve laboratuvarda oluşan döllenmiş yumurtalarınızı bu rahim hücreleri üzerine yerleştirip gelişmelerini sağlamaktır. Yapay rahim adı da verilen uygulamada embriyo gelişiminin anneden alınan rahim hücreleri ile birlikte olmasının iyi sonuç verdiği konusunda yeterli bilimsel çalışma bulunmamaktadır. Ayrıca embriyo geliştirme solusyonlarının ileri teknoloji ürünü olması artık bu yöntemin az sayıda merkezde yapılmasına veya kullanılmamasına neden olmuştur.
E-Yeni Tedavi Protokolleri: Yumurta büyütme ilaçlarının uygulanım protokollerinde değişiklik yapılması veya doğal siklusta tüp bebek yapılamasının gebelik şansını arttırdığı kanıtlanmıştır.
F-Mikro TESE : İleri derecedeki sperm anormalliklerinde boşalma spermine göre testiküler spermlerde kromozomal hasar olma olasılığı anlamlı olarak daha az olduğu için embriyo kalitesi ve gebelik şansını arttırmak adına mikro tese denenmelidir.
