Gebelikte Üçüncü 3 Aylık Dönem de Üçüncü dönem, gebeliğin 28. haftasından başlar ve doğumda biter. Bu dönemde doğumun ne zaman başlayacağını ve nasıl sonuçlanacağını düşünmeye başlayabilirsiniz. Bu dönemde bebeğinizin sağlıklı olup olmayacağı konusundaki endişeler ve korkularınız anlaşılabilir. Doğuma kadar olan sürenin çabuk geçmesini istersiniz ki hemen çocuğunuza kavuşup onu sevebilirsiniz.
Bu bölümde, üçüncü dönemde sıklıkla karşılaşılabilen bazı belirtiler anlatılmıştır.
A) FİZİKSEL DEĞİŞİKLİKLER
Gebelikten önce uterusun (rahim) ağırlığı yaklaşık 56 gramdır ve 15 mililitreden daha az hacim taşıyabilir. Doğum sırasında ağırlığı yaklaşık 1 kilonun biraz üstündedir ve bebeğinizi, plasentayı ve 1 litre hacmindeki amnion sıvısını taşımaktadır. Gebeliğin sonlarındaki fiziksel belirtilerin hepsi uterustaki bu büyümeden kaynaklanır.
1. Nefes Nefese Kalma Sebebi nedir?
Gebeliğin son dönemlerinde sanki yeterince hava almıyormuş gibi gelir. Bunun nedeni akciğerlerin hemen altındaki düz kas tabakasının büyüyen uterusun yaptığı baskı sonucu 4 cm yukarı doğru yükselmesidir. Bu, çok az bir miktar olarak gözükebilir fakat akciğer kapasitesini düşürmek için yeterlidir. Bunun sonucu akciğerlere yeterince hava giremez.
Aynı zamanda, progesteron hormonu, beyindeki solunum merkezi üzerine etki ederek daha derin nefes alıp vermenize neden olur. Sonuç olarak, gebelik sırasında toplam akciğer kapasitesi azalmasına rağmen, gerçekte her nefeste aldığınız hava miktarı hacim olarak artmaktadır.
Kendi rahatsızlığınız dışında, bebeğiniz ile ilgili endişelenmenize gerek yoktur. Genişlemiş dolaşım ve solunum sistemleri sayesinde bebeğiniz yeterince oksijen almaktadır.
Ne Yapabilirim?
Vücut şeklinizi düzeltmek, hem gebelik sırasında hem de sonrasında daha iyi nefes alıp vermenizi sağlar. Oturup kalkarken sırtınızın düzgün ve omuzlarınızın arkada olmasına dikkat edin.
Aerobik türü egzersizler de gebelik sırasında yararlıdır. Bu tür egzersizler, sizin nefes alıp vermenizi düzeltir ve nabız hızını azaltır. Ancak aşırı egzersizden kaçınmalısınız. Gebeliğin son dönemindeki egzersiz programı için doktorunuza danışın. Uyurken minderle destek olacak şekilde yatmak veya bir tarafınıza doğru uzanmak nefes alıp vermenizi kolaylaştırır.
Nefes nefese kalmanız gebeliğin son birkaç haftasında azalır çünkü bu dönemde bebek artık yavaş yavaş aşağı doğru doğum kanalına indiğinden akciğerler üzerine olan basınç kalkmaktadır.
Nefes nefese kalma gebelik sırasında sık görülmesine rağmen, daha ciddi durumlarda hemen doktorunuza danışın.
2. Diğer Küçük Rahatsızlıklar
a. Kalça Ağrısı Sebebi Nedir?
Gebelik sırasında salgılanmaları artmış olan hormonlar kalça kemiği arasındaki eklemlerde gevşemeye yol açar. Bu kemiklerin artmış bükülebilme özelliği sayesinde bebek doğum kanalından rahatlıkla geçer. Fakat bu durum kalça ağrısına neden olur. Gebeliğin son döneminde görülen kalça ağrısı genellikle bir tarafta oluşur.
Ne Yapabilirim?
Sırtınızı ve karın kaslarını güçlendirecek egzersizler kalça ağrısını azaltabilir. Ilık banyolar da yardımcı olabilir.
b. Siyatik Sebebi Nedir?
Kalça ve uyluk bölgesindeki ağrı, uyuşukluk ve his kaybına “siyatik” denir. Uterusun, siyatik sinirine yaptığı basınç sonucu oluşur. İki siyatik sinir sırtınızın alt bölgesinden bacaklara ve ayaklara uzanır. Gebelikte oluşan siyatik sinir ağrısı önemli bir olay değildir.
Ne Yapabilirim?
Doğuma yakın dönemde bebek pozisyon değiştirirse siyatik ağrısı azalabilir, ılık banyolar ve ters tarafa yatarak uyumak da ağrıyı azaltabilir.
c. Uyku Problemleri Sebebi Nedir?
Doğum yaklaştıkça geceleri uyumanız artık iyice güçleşir. Bunun çeşitli sebepleri vardır. Bir nedeni artık karnın iyice büyüyüp size rahat bir pozisyon sağlayamamasıdır. Diğer bir neden ise bebeğin gelişi ile ilgili duyduğunuz doğal endişedir.
Ne Yapabilirim?
Gebeliğin son döneminde uyku için en iyi pozisyon bacak ve dizleriniz bükülü şekilde sol tarafınıza yatmaktır. Sol tarafa yatmak sırt üstü yatmaktan çok daha iyidir çünkü bu büyük damarlardaki basıncı alır. Ayrıca sırtınızın alt bölgesindeki basıncın azalmasını da sağlar. Karın bölgesini ve bacaklarınızı desteklemek için minderler kullanın.
d. Cilt Değişiklikleri
Kasık Bölgesinin Kaşınması, Gebeliğin geç döneminde kasık bölgesinin kaşınması o bölgeyi kurutur. Kasık bölgesini nemlendirici kremle nemlendirmek bu rahatsızlığı azaltır.
e. Varis Sebebi Nedir?
Kalbe kan taşıyan damarların kanı yukarı doğru tam olarak gönderememesi sonucu özellikle ayaklarda belirgin olmak üzere cilt altından kırmızı mor çizgiler halinde görülür. Gebelikte büyüyen bebeği desteklemek için olan dolaşım değişiklikleri, sıklıkla bu yan etkiye neden olurlar. Uterus bacak damarları üzerine basınç oluşturduğunda varisler görülebilir veya şiddetlenebilir.
Ne Yapabilirim?
Varisler hiç bir belirtiye neden olmayabilir veya hafif-şiddetli bir ağrı ile birlikte olabilir. Varislerden korunmak için veya varis ağrısını azaltmak için yapılacakları sıralayalım:
– Uzun süre ayakta kalmayın.
– Ayak ayak üstüne atıp oturmayın. Bu pozisyon dolaşım problemlerini arttırabilir.
– Mümkün olduğunca ayaklarınızı havaya kaldırın. Otururken ayaklarınızı diğer bir sandalyeye atıp dinlendirin. Yatarken ayaklarınızın altına minder koyarak hafif yukarı kaldırın.
– Düzenli olarak egzersiz yapın.
– Varis çorabı giyin.
– Varisler doğum sonrası genellikle büyük oranda iyileşirler.
– Ciddi vakalarda gebelik sonrası ameliyat yapılabilir.
f. Hemoroid (Basur) Sebebi Nedir?
Hemoroid anal bölgede damarların genişlemesi sonucu kanın o bölgede göllenmesidir. Uterusun yaptığı basınç sonucu o bölgedeki damarların yukarı doğru akışı bozulur.
Hemoroid sonucu görülen en önemli belirtiler kanama, kaşıntı ve ağrıdır.
Ne Yapabilirim?
Diğer durumlarda olduğu gibi, hemoroidlerle baş etmenin en iyi yolu korunmadır. Gebelik öncesi bu şikayetiniz varsa gebeliğin erken döneminde önlem almak çok önemlidir.
Meyve, sebze gibi yüksek lifli ,diyet ve bol miktarda sıvı alarak kabızlıktan korunun.
• Hemoroidleri tedavi etmek ve belirtilerini rahatlatmak için aşağıdaki noktalara uyunuz:
• Her tuvalet sonrası anal bölgeyi çok iyi temizleyin, yumuşak tuvalet kağıtları kullanın.
Ilık banyolar hemeoroidin küçülmesine yardımcı olur.
Buz paketli kompresler uygulayın özellikle sert sandalyeler üstünde uzun süre oturmayın.
g. İdrar Kaçırma Sebebi Nedir?
Büyüyen uterusun idrar torbası üzerine uyguladığı artmış basınç zaman zaman idrar kaçırmanıza neden olur. Bu rahatsız edici belirti gülerken, hapşırırken ve öksürürken olur. Doğum sonrası genellikle kaybolur.
Ne Yapabilirim?
Idrar torbanızı sıkıştığınız her an boşaltın (sık sık tuvalete çıkın), hiçbir zaman içeride idrar bırakmayın. Sık boşaltma idrar torbanızın dolu olmasını önler.
h. Kilo Artışı
Gebeliğin sonunda yaklaşık 11-14 kilo kazanırsınız. 3. dönemde kadınların çoğu yaklaşık 5 kilo kazanırlar.
B) BEBEKLE İLGİLİ ÖNEMLİ NOKTALAR
1. Ağırlık
Bebek gebeliğin bu son döneminde büyüyüp ağırlık kazanmaya devam etmektedir. 28. haftanın sonunda yaklaşık kilosu 1,5 kilogram ve boyu 35-40 cm‘dir. Cilt ince, kırmızı ve buruşuk gözükür. “Vernix kazeosa” denilen beyaz yağlı bir madde cildi kaplamaktadır. Gözler açılır-kapanır ve bebek parmağını emebilir.
Bebek 37. haftaya kadar her hafta yaklaşık 200-250 gram kazanır. Doğuma yaklaştıkça bebeğin kilo artışı yavaşlar. 8. ayda bebek doğum pozisyonuna girer. Baş aşağıda kollar ile bacaklar göğüse doğru çekilmiştir.
40. haftada bebeğin ortalama ağırlığı 3-3.5 kg ve boyu 46-50 cm’dir. Bebeğinizin ağırlığı ve boyu bundan fazla veya az olabilir. Bu durum gayet normaldir.
2. Bebeğin Hareketleri
Gebeliğin son döneminde bebeğin kilosu artmaya devam ederken uterusun içinde hareketlerini daha iyi hissedersiniz. 3. dönemde bebeğin hareketleri daha sık ve daha şiddetli olacaktır. Bebeğin hareketlerinde ani bir azalma bir problemin işareti olabilir. Bu durumda hemen doktorunuza başvurunuz.
Gebeliğin son döneminde bebeğin hareketlerini etkileyen birçok faktör vardır. Ne kadar ve ne zaman yediğiniz, pozisyonunuzun nasıl olduğu ve dışarıdan gelen sesler bebeğin aktivitesini etkilemektedir.
Birçok aktif ve çalışan kadın bebeğinin hareketlerini her zaman anlayamazlar. Bebeğin aktivitesin de bir yavaşlama olduğunu düşünüyorsanız bebeğin hareketlerini kendiniz değerlendirebilirsiniz. Bunun için 30-60 dakika sol tarafınıza yatın ve bebeğinizin ne kadar sık hareket ettiğini izleyin.
Anne Olmak İçin Geç Kalmayınız...
