Gebelikte ilk 3 Aylık Dönem de ilk üç aylık dönem, vücudumuzda önemli değişikliklerin olduğu dönemdir. Kişi bu dönemde gebeliğin ilk heyecanını yaşarken bazı sorunlarla da karşı karşıya kalır.
A) FİZİKSEL DEĞİŞİKLİKLER
Gebeliğinizin başlangıcında fiziksel değişiklikler sizi rahatsız etse de, sağlığınızı veya bebeğin sağlığını tehlikeye sokmaz. Her gebelik kendi içinde ele alınır. Siz aşağıda yazılan sorunların hepsi ile veya bazısı ile karşılaşabilirsiniz ya da hiç karşılaşmayabilirsiniz. Belirtilerin ne olduğunu ve kendinizi rahat hissetmek için bunlara karşı ne yapacağınızı bilirseniz gebeliğiniz o kadar rahat geçecektir.
1. Yorgunluk Sebebi Nedir?
Gebeliğin başlangıcında kadınların çoğu normalden daha fazla yorgundur. Bu duygu çok iyi anlaşılabilir bir durumdur. Çünkü, vücudunuzun yapması gereken çok işi vardır. Gebeliğin ilk haftalarında, vücudunuz bebeğe besinleri taşıyabilmek için daha fazla kan üretir. Bu artmış kanı göndermek için kalbiniz daha fazla çalışır ve nabız dakikada 10-15 kadar daha fazla atar.
Bu dönemde yorgunluk hissedeceğiniz fiziksel değişikliklere ek olarak yeni duygular ve düşüncelerle de karşı karşıyasınızdır. Gebeliğiniz planlı olsun veya olmasın bu dönemde biraz duygusal sıkıntınız olacaktır. Bebeğinizin sağlıklı olup olmayacağı endişesi olacak ve nasıl anne olacağınız konusunda içinizde karmaşık duygular olacaktır.
Ne Yapabilirim?
Dinlenin: İhtiyacınız olduğu kadar dinlenin. İyi yeme ile birlikte sigara içme ve alkol gibi zararlı alışkanlıklardan kurtulmanın yanısıra mümkün olduğunca daha fazla dinlenmek için yollar bulmalısınız. Gün içinde arasıra şekerleme yapın. Bacaklarınızı yukarı kaldırarak dinlenme sayesinde enerjinizi yeniden kazanırsınız. Gün içinde şekerleme yapamazsanız, hemen iş sonrası veya akşam yemeği öncesi yapabilirsiniz. Eşiniz veya çocuklarınız size ellerinden geldiğince yardımcı olsunlar.
Ayrıca yatmadan birkaç saat önce su içmeyi keserseniz, geceleyin tuvalet için çok kereler kalkmak zorunda kalmazsınız.
Egzersiz yapın: Enerji düzeyinizi artırmanın en iyi yolu egzersiz yapmaktır. Hergün 30 dakika yürümek gibi orta düzeyde bir egzersiz bile kendinizi enerji dolu hissetmenize neden olur.
Doğru yemek yiyin: Doğru yemek yeme, her zamankinden daha önemlidir. Gebeliğin başlangıcında doğal olan yorgunluk, yeterli demir veya protein takviyesi almıyorsanız şiddetlenebilir.
2. Bulantı ve Kusma Sebebi Nedir?
Gebeliğin erken döneminde bulantı ve kusma ile ilgili bir teori, bunun nedeninin plasenta ve fetüste salgılanan hormon değişikliklerine bağlı olduğu şeklindedir. Bunda mide-bağırsak sistemindeki değişiklikler de bir parça rol oynayabilir. Mide gebelik hormonlarının etkisi ile daha yavaş boşalır. Bulantı ve kusma ayrıca, duygusal stres ve yorgunlukla artabilir.
Buna‚ “gündüz hastalığı” dense de, gebeliğin erken dönemindeki bulantı-kusma günün herhangi bir zamanında oluşabilir. Bu belirti gebelerin %70’ini etkilemektedir. İlk gebelikte, genç kadınlarda ve ikiz gebeliklerde bulantı daha şiddetli olabilir. 4-8 haftalıkken başlar ve 14-16 haftalıkta azalır. Fakat bazı kadınlarda bulantı ve kusma 3. aydan sonra başlayabilir ve bazı kadınlarda ise tüm gebelikleri süresince bulantı devam eder.
Ne Yapabilirim?
Yeme alışkanlıklarınızı değiştirin: Gün içinde daha sık ve küçük öğünler şeklinde yemek bulantıyı azaltır. Yemekler sırasında az sıvı almak da iyileşmeye yardımcı olur. Bunları yapmanın amacı mideyi tamamen boş veya tamamen dolu tutmaktan kaçınmaktır. Çünkü her iki durum da bulantıyı daha kötü yapabilir.
Gündüz atıştırmaları yapın: İlk kalktığınız zaman bulantınız kötü ise yataktan çıkmadan önce demli olmayan bir çay için. Yatağın başında galeta, kraker gibi kuru şeyler bulundurun.
Hoş olmayan koku ve yiyeceklerden kaçının: Birçok kadın, gebelikleri sırasında bazı koku ve yiyecekleri hoş bulmazlar. Mümkün olduğunca bu tür yiyecek ve kokulardan kaçının.
Diğer olası yardımlar: Bulantınızı antiasid ilaç kullanımı hafifletebilir. Fakat, doktorunuza danışmadan ilaç almayınız. Çünkü bazı antiasidler vücutta sıvı tutarlar. Bulantınızın hafiflemesine B6 vitamini de yardımcı olabilir.
3. İdrara Sık Çıkma Sebebi Nedir ?
İlk üç ayda uterusun (rahim) büyüyen hacmi ile birlikte böbreklerin etkili fonksiyonları size idrara çıkma hissi verir. Ayrıca hapşırırken, öksürürken ve gülerken de idrar kaçırabilirsiniz. Bunun nedeni, büyüyen uterusun idrar torbasına yaptığı baskı sonucudur. 4. ayda uterus kasık bölgesine doğru yayıldığından dolayı, mesaneye olan basınç o kadar fazla olmaz.
Ne Yapabilirim ?
Yatmadan birkaç saat önce su içmeyi keserseniz, gece boyunca daha az kalkarsınız ve gece boyunca daha iyi uyursunuz. Fakat aksi olmadıkça gebelik süresince sıvı alımını kesmek iyi bir fikir değildir.İhtiyaç hissettiğiniz her an idrarınızı yapın. İdrarınızı tutmak, idrar torbasının tam olarak boşalamamasına neden olur ve bu, idrar yolları enfeksiyonuna yol açar. İdrar yaparken öne doğru eğilmek ise idrar torbanızın tam olarak boşalmasına yardımcı olur.
4. Göğüs Hassasiyeti Sebebi Nedir ?
Östrojen ve progesteron adı verilen dişilik hormonlarının artmış üretimi gebe kadının göğüslerindeki değişikliklerin temel nedenidir. Gebeliğin ilk birkaç haftasında göğüslerinizde hafif değişiklikler hissedebilirsiniz, bunlar ağrılı olabilir.
Ne Yapabilirim ?
Göğüslerinizi iyi destekleyen sütyen ağrıyı azaltabilir. Ayrıca, geceleyin göğüsleriniz sizi rahatsız ediyorsa, uyurken de sütyen takınız.
5. Baş Ağrısı ve Kendini İyi Hissetmeme Sebebi Nedir ?
Gebeliğin erken döneminde görülen baş ağrıları birçok kadını rahatsız etmektedir. Nedeni belli değildir, fakat gebeliğin erken döneminde görülen diğer rahatsızlıklar gibi, hormon düzeyinizdeki ve kan dolaşımındaki değişiklikler neden olabilir. Diğer olası nedenler stres ve yorgunluktur. Gebe kaldığınızı öğrenir öğrenmez kafeini azaltırsanız veya tümden keserseniz, bu değişiklikler birkaç gün sizde baş ağrısı yapabilir.
Kendini iyi hissetmeme, gebe kadınlarda sık görülür ve gebelik sırasında görülen dolaşım değişiklikleri sonucu olabilir.
Stres, yorgunluk ve açlık da kendini iyi hissetmeme ve bayılmanın nedeni olabilir. Kendini iyi hissetmeme şiddetli ise ve karın ağrısı veya vajinal kanama ile birlikte ise ciddi bir neden olan bebeğin uterus (rahim) dışında başka bir yere yerleşmesinden şüphelenebilir. Bu gibi durumlarda hemen doktorunuza danışınız.
Ne Yapabilirim ?
Sinüs baş ağrıları yüzün ön tarafı ve kenarlarına, burun çevresine, gözlere sıcak kompres uygulama ile azalabilir. Gerilme baş ağrılarında ise boynun arkasına soğuk kompres koyunuz.Gevşeme egzersizleri, baş ağrınızı azaltmanın yanısıra kendinizi çok iyi hissetmenize neden olur. Bu egzersizleri gözünüzü kapatıp sakin, güzel bir yer düşünerek yapın. İyi yemek yeme ve iyi dinlenme ile egzersiz de çok önemlidir.
Söylemesi çok kolaydır ama yaşamınızdaki stresi azaltmak gebeliğinizin ilk dönemleri ile geri kalanını kolay geçirmenizi sağlayacaktır. Ağrı kesici kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışın. Hafif sersemlik durumlarını yattığınız yerden veya oturduğunuz yerden yavaş kalkarak azaltabilirsiniz.
6. Kilo Artışı
Gebelik boyunca toplam 11-14 kilo kazanmanıza rağmen, bunun yalnızca çok küçük bir oranını ilk üç ayda kazanırsınız. İlk üç ayda normal kilo artışı yalnızca 1 kilodur.
B) SIK GÖRÜLEN BELİRTİLER
Gebeliğin erken döneminde birçok kadın kendini rahatsız eden belirtilerden şikayetçidir. Bunlar genelde endişe edilecek problemler değildir, fakat hangi belirtilerin doktora başvuracak durumlar olduğunu bilmelisiniz.
1. Nokta Şekilnde Kanama (Lekelenme) veya Kanama Sebebi Nedir?
İlk üç ayda görülen vajinal kanama sık görülen bir olay değildir. Her 4-5 kadından birinde oluşur. Kanamanın şiddeti, süresi ve devamlı olup olmadığı belirlenmelidir.
Ne Yapabilirim?
Kanama herhangi bir problemin varlığını gösterebilir. Bu nedenle kanama olduğunda doktorunuza başvurunuz.
2. Kasık Ağrısı Sebebi Nedir?
İlk gebe kaldığınızda kasıklarınız da, kalça ve belinizde ağrı hissi ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Rahim genişlerken, onu tutan elastik dokular bu gelişmeye ayak uydurabilmek için gerilirler. Bu gerilme sonucunda ağrı görülür. Rahatsızlık verici olsa da, endişelenmenize gerek yoktur. Ilık bir banyo gevşemenize ve sancılarınızın hafiflemesine yardımcı olur. Ayrıca, dinlenme egzersizleri ile de rahatlayabilirsiniz.
Ne Yapabilirim ?
Ağrı; şiddetli, sürekli ve ateşle birlikteyse hemen doktorunuzu arayın.
C) BEBEKLE İLGİLİ ÖNEMLİ NOKTALAR
Bebeğinizin tüm önemli yapıları ve organ sistemleri ilk üç ayda oluşur. Daha sonraki dönemde ise bunlar büyüyüp gelişirler ve bebeğinizde kilo artışı görülür.
İlk üç ayın sonunda, bebek ortalama 7 cm uzunluğunda ve 28 gram ağırlığındadır. Bazı organ sistemleri oluşmuş ve hatta çalışmaya başlamıştır.
• Kalp yaklaşık 26. günden itibaren atmaya başlar.
• Üreme organları gelişmiştir fakat bebeğin cinsiyeti tam olarak anlaşılamaz.
• İlk kemik hücreleri oluşur.
• El ve ayak parmakları oluşmuştur ve tırnakların oluşması başlamıştır.
• Dolaşım ve solunum sistemleri çalışmaktadır.
• Karaciğer safra yapmaktadır ve böbrekler idrar torbasına idrar salgılamaktadır.
• Bebek ilk üç aylık dönemde hareket etmeye başlamıştır.
Anne Olmak İçin Geç Kalmayınız...
